Σάββατο 15 Μαρτίου 2008

λαξευμένο δίχτυ


"Λαξευμένο δίχτυ" είναι ο τίτλος του δεύτερου βιβλίου της τριλογίας της Βάσως Χρήστου "Η επιστροφή των Λαξευτών", που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΙΑΜΒΟΣ και ανήκει στο χώρο της φάντασι. Η ανάγνωσή του συνιστάται ανεπιφύλακτα, αφού όμως διαβάσεις πρώτα το προηγούμενο βιβλίο με τίτλο: "Οι Λαξευτές της Παλίρροιας", που κυκλοφόρησε πριν ένα χρόνο από τον ίδιο εκδοτικό οίκο.
Η Βάσω σε παίρνει από το χέρι και σε οδηγεί σε μια συναρπαστική περιπέτεια που διαδραματίζεται στο μακρινό Ρουμπάν με τα δυο φεγγάρια. Εκεί όπου κάποιοι έχουν ξεχωριστές ικανότητες και γνωρίζουν τις διαδρομές μέσα από τους πύργους της πέτρας. Η πέτρα και η φωτιά είναι οι κυρίαρχες δυνάμεις και η γνώση των νόμων που τις διέπουν παρέχει τη δύναμη. Το θέμα είναι ποιος και για ποιο σκοπό χρησιμοποιεί αυτή τη δύναμη.
Τα αστερόπτερα εξακολουθούν να εισβάλουν κάθε χρόνο στις ακτές του Ρουμπάν μετά την αποδυνάμωση της μεγάλης παλίρροιας και μια σαμάνα πριγκίπισσα αποφασίζει να φορτίσει το Κλειδί της Παλίρροιας. Όμως αργά και ύπουλα πλέκεται ένα αόρατο δίχτυ γύρω από τους πόλους δύναμης του Ρουμπάν, που οδηγεί σε καταστροφικά αποτελέσματα και θέτει σε κίνδυνο θεραπευτές, μάγους, ιερείς και πρίγκιπες.
Η συγγραφέας σε πιάνει στο δίχτυ που λάξευσε η ίδια και δε σου επιτρέπει να αφήσεις το βιβλίο πριν φτάσεις στο τέλος. Γιατί, πέρα από τις περιπέτειες που περιγράφει, πλάθει δυναμικούς αληθοφανείς χαρακτήρες, εμβαθύνει στις σχέσεις τους και σε κάνει να συμμετέχεις στις συγκρούσεις και τις επιθυμίες τους.
Η Βάσω Χρήστου έχει δημοσιεύσει διηγήματα σε διάφορα περιοδικά και έχει βραβευτεί με τον Αργυρό Ικαρομένιππο διηγήματος 1999 για το διήγημα της «Περί ευθύνης προγραμματιστών» και με τα βραβεία του διαγωνισμού Επιστημονικής Φαντασίας “Graham Still” (Γεώργιος Παπαδόπουλος) 2000 και 2003 για το μυθιστόρημα «Ο Φύλακας των Ασπίδων» και το διήγημα «Χρονοσχισμή» αντίστοιχα. Συμμετέχει με δυο διηγήματα στην ανθολογία φανταστικών διηγημάτων με τίτλο: "Τρεις ματιές τ' αλλάζουν όλα", που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.

Πέμπτη 13 Μαρτίου 2008

το κάτοπτρο του Διόνυσου


Η φίλη μου Πόπη Βερνάρδου έγραψε το μυθιστόρημα "Χουανίτα" γιατί ήθελε να μιλήσει για την καταστροφή που συντελέστηκε και εξακολουθεί να συντελείται στην Ελευσίνα. Η ιστορία στηρίζεται στο μύθο του Ορφέα και της Ευρυδίκης. Στο βιβλίο κάνουν την εμφάνισή τους οι θεοί που πρωταγωνιστούσαν στην Ελευσίνα: η Δήμητρα, ο Διόνυσος, ο Άδης και φυσικά η Περσεφόνη. Η Χουανίτα (η συγγραφέας μού ζήτησε την άδεια για να της δώσει το επώνυμό μου) είναιη κινητήρια δύναμη όλου του έργου, μια γυναίκα-αίνιγμα που κρύβει ένα μεγάλο μυστικό και γίνεται η αιτία για την πορεία των προσώπων του έργου προς την αυτογνωσία και την ελευθερία. Η περιπέτειά τους διαδραματίζεται κάτω από τη βαριά σκιά μιας μυστηριώδους αδελφότητας που θα κάνει τα πάντα για να αποκτήσει το μαγικό κάτοπτρο που κρύβει την υπόσχεση που έδωσε πριν χιλιάδες χρόνια ένας θεός.
Μια και έχω μια αδυναμία στους καθρέφτες ακολουθούν δυο λόγια για το κάτοπτρο του Διονύσου γύρω από το οποίο περιστρέφεται η ιστορία: Επινοήθηκε ως ένα από τα ιερά αντικείμενα των Ελευσινίων μυστηρίων, και συγκεκριμένα η συγγραφέας θεώρησε ότι ανήκε στα δεικνύμενα, ένα αντικείμενο που μπορούσαν να αντικρίσουν οι μυημένοι στον ανώτατο βαθμό και το οποίο με την επέμβαση του ίδιου του θεού (του Διόνυσου) γλίτωσε από τη μανία των χριστιανών καταστροφέων του ιερού χώρου. Για τη δημιουργία του η συγγραφέας στηρίχτηκε στο μύθο του διαμελισμού του Διόνυσου από τους Τιτάνες που χρησιμοποίησαν ένα κάτοπτρο για να παρασύρουν το θεό, καθώς και στο γεγονός ότι η ύψιστη τελετή των Ελευσινίων, ο ανώτερος βαθμός λεγόταν Εποπτεία και όλα όσα προηγούντο ήταν μια προπαρασκευή για το όραμα που έβλεπαν κατ’ αυτήν οι μύστες, το οποίο φυσικά δε γνωρίζουμε. Ο Ομηρικός Ύμνος λέει: «Ευτυχισμένος όποιος είδε!» ενώ ο Απουλήιος κάνει την παρακάτω αναφορά στο βιβλίο του «Χρυσός Γάιδαρος»: «Μάθε λοιπόν και πίστεψε πως άγγιξα τα σύνορα του θανάτου και πατώντας στο κατώφλι του παλατιού της Περσεφόνης επέστρεψα παλεύοντας με όλα τα στοιχεία• στο μέσον της νύχτας είδα τον ήλιο να λάμπει με ζωηρό φως• έφτασα μπροστά στους Θεούς του Ουρανού και τους Θεούς του Άδη και τους προσκύνησα από κοντά».

Τετάρτη 12 Μαρτίου 2008

alice in colorland


Το τοπίο χάθηκε και η γυναίκα βρέθηκε άξαφνα ανάμεσα σε δυο καθρέφτες και δεν πρόλαβε ν’ αναρωτηθεί γιατί της συνέβη αυτό και ζαλίστηκε απ’ τα άπειρα είδωλα του εαυτού της. Κι ύστερα ο ένας εαυτός της μετά τον άλλο βγήκαν από τους καθρέφτες και πέρασαν από μπρος της και χάθηκαν ένας ένας, λες και δεν είχαν υπάρξει ποτέ. Ήταν παράξενο και ανεξήγητο – αλλά ήταν λίγο αργά για να κρίνει πλέον τι ήταν ανεξήγητο – και η γυναίκα βρέθηκε σ’ ένα δάσος και στάθηκε στη σκιά ψηλών δέντρων. Κοίταξε στα πόδια της και αντίκρισε το σκληρό χώμα και μανιτάρια στις ρίζες των δέντρων.
Δεν μπορούσε να κινήσει το σώμα της. Απλώς στεκόταν εκεί και με το ένα χέρι κρατούσε τον κορμό ενός ψηλού δέντρου, ενώ το άλλο ακουμπούσε χαλαρά στο πόδι της και... Μπορούσε όμως να δει το σώμα της απ’ έξω. Και είδε πως φορούσε άλλα ρούχα τώρα, ρούχα που ανήκαν σε μιαν άλλη εποχή. Φορούσε ένα πλατύγυρο μαλακό καπέλο και το φόρεμά της – φαρδύ και μακρυμάνικο – κατέληγε σε δαντέλα και έφτανε στη μέση της γάμπας. Οι κάλτσες της, μαλακές και λευκές, έφταναν ψηλά πάνω απ’ το γόνατο και τα πόδια της αγκάλιαζαν μαύρα δετά μποτίνια. Είχε κυκλική όραση. Έβλεπε ολόγυρα το όμορφο δάσος, το καφέ και το πράσινο με τις λίγες μαύρες πινελιές και αυτήν με τα κίτρινα και τα λευκά. Της πήρε ώρα να καταλάβει ότι ήταν η γυναίκα στον πίνακα. Μα πώς; Αυτός ο πίνακας είχε γίνει έναν αιώνα πριν! Τι δουλειά είχε σ’ αυτό το περιβάλλον; Όμως ο χρόνος είχε χαθεί! Τα ημερολόγια και τα ρολόγια δεν είχαν λόγο ύπαρξης εδώ.


«Τα πράγματα έτσι συμβαίνουν όταν ζει πρωθύστερα κανείς,» είπε η Βασίλισσα. «Στην αρχή δυσκολεύεσαι να καταλάβεις».

Ξαφνικά μια ανάμνηση από το προηγούμενο βράδυ αναπήδησε στο νου της. Ένα χαρμάνι από βότανα με το όνομα Alice in Colorland και μια φωνή να της λέει: «Έχει ωραία και διασκεδαστικά αποτελέσματα. Βλέπετε χρώματα με μεγάλη ένταση, νομίζετε πως αλλάζετε μέγεθος, τα πόδια και τα χέρια σας μικραίνουν και μεγαλώνουν και υπάρχει η αίσθηση ότι ο χρόνος κυλάει ανάποδα ή και σταματά. Καλό είναι να ακολουθήσετε τη δοσολογία που αναφέρουν οι οδηγίες».
Τώρα που το ανακαλούσε στη μνήμη της ο πωλητής ήταν κοκκινομάλλης και έμοιαζε στο ζωγράφο, αλλά...
Μπροστά της είδε ανθρώπους να περιεργάζονται τα χρώματα και τα σχήματα, τη μαεστρία του ζωγράφου και ανάμεσά τους διέκρινε τον άντρα της. Δεν ήταν μόνος. Μαζί του είχε μια γυναίκα τόσο...Τη γνώριζε πολύ καλά. Ήταν αυτή η ίδια! Θαύμαζαν μαζί τον πίνακα και είδε τον άντρα να σκύβει στη γυναίκα, που ήταν ο εαυτός της, και να της λέει: «Να που φτάσαμε μέχρι το Οτέρλο για να δούμε κι άλλα έργα του Βαν Γκογκ. Είχες δίκιο και άξιζε τον κόπο. Η γυναίκα σε τούτο τον πίνακα σου μοιάζει πολύ!»
Εκείνη χαμογέλασε: «Να αγοράσουμε ένα αντίγραφο. Υπάρχει κάτι οικείο πάνω σ’ αυτή τη γυναίκα και θα ήθελα να την έχουμε στο σπίτι». Τη φίλησε και απομακρύνθηκαν αγκαλιασμένοι.

ο παραμορφωτικός καθρέφτης του κ. δημάρχου




Στο ethnos.gr βρήκα περισσότερα για τη δήλωση του κ. Γιώργου Αηδόνη, δημάρχου της Αρχαίας Ολυμπίας (σχετικά με τους Θιβετιανούς ακτιβιστές), και μπαίνω στον πειρασμό να επανέλθω. Αντιγράφω λοιπόν τη δήλωση του δημάρχου, όπως τη δίνει ο Τ. Παπαχρήστου: «Είναι μια πράξη προσβολής, ποτέ δεν έχει γίνει κάτι τέτοιο στην Ολυμπία. Είναι χώρος σύνθεσης και όχι αντιπαράθεσης, καταδικάζω το γεγονός. Θα έπρεπε να σκεφθούν ακόμα και τον κίνδυνο πυρκαγιάς στην περιοχή μας, που τόσο υπέφερε τον περασμένο Αύγουστο».
Καλά, αυτή η δήλωση είναι μοναδική. Κατάλαβε τι είπε; Τα εννοούσε; Τι ευθιξία είναι αυτή που επιδεικνύεται τόσο επιλεκτικά; Δεν πρόσβαλε την Αρχαία Ολυμπία ο άνθρωπος του ‘πολιτισμού’ που είπε το καλοκαίρι πως κάηκαν λίγα δένδρα; Δεν την προσβάλλουν οι διαφημίσεις των πολυεθνικών; Την προσβάλλουν μόνο αυτοί που ζητούν ελευθερία και σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα; Γι αυτό φαίνεται πως η ΕΛΑΣ έδωσε τα στοιχεία των Θιβετιανών στους Κινέζους ώστε να επιβάλουν το νόμο και την τάξη.
Υποθέτω ότι ο κ. Δήμαρχος δεν πρέπει να γνωρίζει τίποτα για το θέμα του Θιβέτ, αλλά αυτό δεν τον απαλλάσσει από την ευθύνη των λόγων του.
Το άρθρο του ethnos.gr καταλήγει ως εξής: «Οπωσδήποτε το γεγονός δεν προκάλεσε τη θετική αντίδραση των κατοίκων, αλλά και ορισμένων τουριστών, μόλις έμαθαν τον ακριβή λόγο παρουσίας των πολιτικών εξόριστων εκεί, στη γη όπου ξεκινούσε κάποτε η Ολυμπιακή Εκεχειρία, και εξέφρασαν ανοιχτά την αντίθεσή τους».
Αυτό σημαίνει πως η Ολυμπιακή Εκεχειρία ισχύει μόνο για τους καταπιεσμένους και διωγμένους από την πατρίδα τους. Οι Κινέζοι που εισέβαλαν σε ένα ανεξάρτητο κράτος που δεν είχε πειράξει ποτέ κανέναν μπορούν να συνεχίζουν ανενόχλητοι τη δράση τους και να καταπνίγουν κάθε ανεπιθύμητη φωνή, έχοντας μάλιστα τη δικαιολογία της διεξαγωγής των Ολυμπιακών αγώνων στο Πεκίνο. Ωραία δικαιολογία τους έχουν δώσει όλοι.
Πάντως, αν αληθεύει πως οι κάτοικοι της περιοχής έδειξαν δυσφορία για όσα συνέβησαν, τότε φαίνεται ότι ούτε οι συμπολίτες μας έχουν πληροφόρηση για όσα συμβαίνουν στο Θιβέτ. Ίσως τελικά αυτοί οι Ολυμπιακοί Αγώνες να είναι η ευκαιρία για να γίνει ευρύτερα γνωστό το πρόβλημα του Θιβέτ και της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα. Όσο κι αν προσπαθούν οι Κινέζοι να φιμώσουν τους πάντες (με πρώτους και καλύτερους σύμμαχους τις πολυεθνικές), η φωνή του Θιβέτ θα συνεχίσει να ακούγεται και να δυναμώνει.

Δευτέρα 10 Μαρτίου 2008

απατηλά είδωλα σε δανεικό καθρέφτη


Διάβασα στο in.gr ότι Θιβετιανής καταγωγής ακτιβιστές άναψαν δάδα έξω από την Αρχαία Ολυμπία στο πλαίσιο παγκόσμιας κλίμακας εκδηλώσεων διαμαρτυρίας για την κινεζική κυριαρχία στο Θιβέτ. Αποπειράθηκαν να ανάψουν τη δάδα εντός του αρχαιολογικού χώρου, αλλά εμποδίστηκαν από την αστυνομία.
Ο δήμαρχος της Αρχαίας Ολυμπίας καταδίκασε την ενέργεια της ομάδας των Θιβετιανών και χαρακτήρισε την πράξη τους προσβολή για την Αρχαία Ολυμπία, τονίζοντας ότι η περιοχή είναι χώρος σύνθεσης και όχι αντιπαράθεσης.
Δηλαδή; Όταν υποστηρίζουμε τις απόψεις των Κινέζων (σιωπώντας την κατάλληλη στιγμή) η αντιπαράθεση εξαφανίζεται; Έγινε ή δεν έγινε η εισβολή στο Θιβέτ; Καταπιέζονται ή όχι οι Θιβετιανοί; Δόθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες σε μια χώρα που παραβιάζει προκλητικά τα ανθρώπινα δικαιώματα; Δεν είχαν υπόψη τους αυτές τις αντιδράσεις οι Αθάνατοι και οι συνένοχοί τους; (Αλήθεια πού θα βρουν το θεό που θα τους κάνει αθάνατους;) Εντάξει, δόθηκαν οι αγώνες στην Κίνα, για λόγους που δε θα εξετάσουμε. Όμως, μήπως περίμεναν και να το βουλώσουν όλοι υποχωρώντας στη βούλησή τους; Δεν ήξεραν ότι θα προκληθούν αντιδράσεις, που θα κλιμακώνονται όσο πλησιάζει το καλοκαίρι των αγώνων;
Άκουσα μάλιστα σε κάποιο κανάλι και αντίδραση κάποιας αρχαιολόγου, που θεώρησε απαράδεκτη την ενέργεια των ακτιβιστών. Προσέβαλε, λέει, την Αρχαία Ολυμπία! Η κινέζικη κατοχή και η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν προσβάλλει κανέναν; Και μια και έγραφα προ ημερών για την Ελευσίνα: Τι λένε οι αρχαιολόγοι για το έγκλημα που συντελείται εδώ και χρόνια; Εκεί όπου δίνονται χωρίς αιδώ άδειες για βιομηχανίες, ακόμα και δίπλα στα αρχαία, και οδηγείται μια μοναδική πόλη στη μόλυνση και τον αργό θάνατο;. Δεν προσβάλλεται έτσι η πολιτιστική μας κληρονομιά; Πολύ φοβάμαι ότι οι αρχαιολόγοι μας έχουν μεταβληθεί σε δημόσιους υπάλληλους και δε βλέπουν πέρα από εκεί που τους έχουν δώσει εντολή να βλέπουν. Απατηλά είδωλα σε δανεικό καθρέφτη.

Παρασκευή 7 Μαρτίου 2008

ο καθρέφτης στην κόψη του ξυραφιού


Χθες είδα το "Sweeney Todd, the Demon Barber of Fleet Street". Ο Τιμ Μπάρτον έκανε για άλλη μια φορά μια εξαιρετική ταινία, μια μεταμοντέρνα όπερα με καταραμένους χαρα-κτήρες, πνιγμένη στο κόκκινο και το μαύρο και τοποθετημένη σε ένα σκοτεινό, δαιμονικό Λονδίνο. Ένας τραγικός ήρωας που η μοίρα του υπαγορεύτηκε από τη συμπεριφορά κάποιων "καθώς πρέπει" συνανθρώπων του. Και μια πρόθυμη συνεργός, που χρησιμοποιεί με δημιουργικό τρόπο τα θύματα.
Ο Τζόννυ Ντεπ πλάθει άλλον ένα αξέχαστο χαρακτήρα, ενώ η Έλενα Μπόναμ Κάρτερ βρίσκεται στο στοιχείο της. Η ατμόσφαιρα είναι γοτθική, τα πάντα στριφογυρίζουν στο ρυθμό της παράνοιας των χαρακτήρων, με τα θύματα να καθρεφτίζονται στο ξυράφι του κουρέα λίγο πριν μετατραπούν σε γέμιση κρεατόπιττας.
Ο παραμορφωτικός καθρέφτης μέσα από τον οποίο βλέπει τον κόσμο ο δαιμονικός κουρέας δημιουργεί σκοτεινές είδωλα και καθοδηγεί τη ζωή και τις πράξεις του. Και αφήνει το θεατή να αναρωτιέται ποιοι είναι τα αληθινά "τέρατα".
Πέραν όλων των άλλων πάντως, η ταινία μου θύμισε τις φοβερές κρεατόπιττες που έφτιαχνε παλιότερα η μαμά μου. Της ζήτησα να ξαναφτιάξει και είπε πως θα το κάνει. Δε μου είπε, όμως, τι κρέας θα χρησιμοποιήσει.

Τρίτη 4 Μαρτίου 2008

χωρίς καθρέφτες


«Νιώθω τρομακτική διαύγεια τις στιγμές που η φύση είναι τόσο όμορφη. Δεν είμαι πια βέβαιος για τον εαυτό μου και οι πίνακες μοιάζουν να έχουν βγει από όνειρο».
Βίνσεντ Βαν Γκογκ